Elk jaar stellen heel wat Belgen, al dan niet via een notaris, een testament op om na hun overlijden een familielid of dierbare vriend te bevoordelen. Ook na het opstellen van een testament staat het leven niet stil.
Wat als iemand, die alles aan zijn broer nalaat, plots een nieuwe liefde ontmoet? Blijft het testament dan onverkort gelden? Is een testament voor altijd? In deze blog reiken we enkele antwoorden aan.
De Drie Vormen Van Testamenten
In België bestaan er drie vormen van testamenten. Ten eerste is er het eigenhandig testament. Dit is een testament dat de testator volledig zelf schrijft, dateert en ondertekent. Hoewel er geen getuigen nodig zijn en het opstellen goedkoop is, kleven er ook nadelen aan: het kan verloren gaan, juridisch onzorgvuldig zijn opgesteld en heeft een zwakkere bewijskracht.
Ten tweede is er het openbaar testament. Bij deze vorm dicteert de testator zijn wensen in aanwezigheid van twee getuigen aan de notaris. De notaris giet deze vervolgens in een juridisch correcte tekst die hij voorleest en samen met de testator en getuigen ondertekent. Hoewel duurder, heeft dit type testament belangrijke voordelen: het raakt niet verloren, bevindt zich bij de notaris bij overlijden, en bevat zelden juridische fouten.
Tot slot is er het internationaal testament. Deze vorm komt voornamelijk van pas wanneer er internationale aspecten zijn aan de nalatenschap — bijvoorbeeld wanneer de testator goederen bezit in meerdere landen.
Een Testament Is Steeds Herroepbaar
Een testament is een flexibel juridisch instrument en kan op elk moment worden herroepen. Bij onenigheid met een zoon of dochter, vriend of vriendin, kan het testament eenvoudig worden aangepast. Bij een eigenhandig testament volstaat het om een nieuw document op te stellen. In het geval van een openbaar testament, kan u terugkeren naar de notaris. Belangrijk is dat een testament geen overeenkomst is waarvoor de toestemming van derden vereist is: het is de uitdrukking van uw persoonlijke wilsuiting.
Het Verval Van De Oorzaak — Wat?
Maar wat als u vergeet uw testament aan te passen, terwijl uw omstandigheden wél zijn veranderd? Overweeg het volgende voorbeeld:
De 85-jarige Peter is slecht ter been en kan niet langer zelfstandig wonen. Omdat een rusthuis niet meteen beschikbaar is, stelt zijn vriend Diego samen met diens vrouw Emilie voor dat Peter voorlopig bij hen intrekt. Uit dankbaarheid besluit Peter om alles aan hen na te laten via testament. Vier jaar lang woont hij bij Diego en Emilie.
Na zijn overlijden ontdekt zijn neef Jozef dat Peter zijn volledige nalatenschap heeft toegekend aan het koppel. Maar er blijkt meer aan de hand: Diego en Emilie zouden Peter hebben laten borg staan voor een autolening, verschillende facturen op zijn naam hebben laten zetten, en hem sterk hebben verwaarloosd — tot het punt waarop het rusthuis vaststelde dat Peter ondervoed was. Peter heeft echter nooit zijn testament aangepast.
In een gelijkaardige zaak heeft het Hof van Cassatie recent, en voor het eerst, geoordeeld dat een testament onder bepaalde voorwaarden vernietigd kan worden, wanneer de oorzaak ervan is weggevallen. Drie voorwaarden moeten cumulatief vervuld zijn:
- De oorzaak van het testament is vervallen.
De ‘oorzaak’ is de doorslaggevende reden waarom het testament werd opgesteld. In het voorbeeld van Peter was dit zijn dankbaarheid voor de zorg van Diego en Emilie. Aangezien zij hem niet verzorgd hebben, is deze reden vervallen…
- De oorzaak is vervallen buiten de wil van de testator.
Peter koos er niet vrijwillig voor om slecht behandeld te worden. Deze voorwaarde is dus eveneens vervuld.
- Het verval deed zich voor vóór het overlijden.
Ook deze voorwaarde is vervuld, aangezien de verwaarlozing plaatsvond terwijl Peter nog in leven was.
Wanneer aan deze drie voorwaarden is voldaan, is het juridisch mogelijk om het testament te laten vernietigen.
Conclusie
Een testament weerspiegelt de wil van de testator op een bepaald moment in zijn leven, maar omstandigheden kunnen drastisch wijzigen. Het is dan ook aangewezen om testamentaire bepalingen regelmatig te herevalueren, bij voorkeur in samenspraak met uw advocaat.
Meent u dat een overleden familielid een testament heeft opgesteld dat niet langer zijn of haar werkelijke wil weerspiegelde? Dan staat Vanbelle Law Boutique klaar om u te adviseren en bij te staan. Wij zorgen ervoor dat de laatste wil van uw dierbare op eerlijke en wettige wijze wordt gerespecteerd.
